State of mind voor succes en geluk

Deze vakantie las ik op het strand van Estoril het boek Homo Deus van de Israëlische professor Yuval Noah Harari. Een zeer interessant boek over de invloed van biotechnologie en informatietechnologie op onze levens in de komende decennia en daarna.

Eén van de voorbeelden van de invloed van technologische ontwikkeling op onze prestaties trok in het bijzonder mijn aandacht. Ik citeer stukken uit het boek. Journaliste Sally Adee van de New Scientist werd uitgenodigd door het trainingscentrum voor sluipschutters van het Amerikaanse leger om zelf eens te ervaren wat de invloed op je effectiviteit is, van magnetische impulsen gericht op specifieke gebieden in de hersenen.

Bij het Human Effectiveness Directorate (directoraat voor menselijke effectiviteit) mocht zij eerst de slagveldsimulator in zonder transcraniële helm. Zij beschrijft de angst die ze ervaart als twintig gemaskerde mannen met bomvesten en geweren recht op haar afstormen. ‘Voor elke aanvaller die ik dood weet te schieten,’ schrijft Adee, ‘duiken er drie nieuwe op vanuit het niets. Ik schiet duidelijk niet snel genoeg en door mijn paniek en incompetentie laat ik continu mijn geweer blokkeren.’ Ondanks dat het ging om grote videobeelden om haar heen, was ze toch zeer teleurgesteld.

Vervolgens kreeg Adee een transcraniële helm op haar hoofd. Ondanks dat ze niks ongewoons voelde begon ze de virtuele terroristen een voor een neer te knallen, koel en methodisch. ‘Ze komen met zijn twintigen op mij af met geheven geweren, maar ik leg kalmpjes aan, neem even de tijd om diep adem te halen en leg de dichtstbijzijnde om. Daarna bepaal ik heel rustig mijn volgende doelwit. Binnen de kortste keren, voor mijn gevoel althans, hoor ik een stem roepen: “Oké, dat was het.”

De lichten in de simulatieruimte gaan aan […] In de plotselinge stilte tussen de lichamen om mij heen verwacht ik eigenlijk nog meer aanvallers en ik ben lichtelijk teleurgesteld als het team mijn elektroden begint los te trekken. Ik kijk op en vraag me af of iemand de klokken vooruit heeft gezet, want ongemerkt zijn er twintig minuten verstreken. “Hoeveel heb ik er geraakt?” vraag ik de assistente. Ze kijkt mij met een ironisch lachje aan. “Allemaal,” zegt ze.’

In de dagen daarna besefte ze dat ze een ‘bijna spirituele ervaring’ had ondergaan. ‘Het belangrijkste van deze ervaring was niet dat ik me slimmer voelde of sneller leerde. Het meest verbluffende van alles was dat alles in mijn hoofd voor het eerst in mijn leven helemaal stil werd […] Het was een openbaring om ineens te kunnen denken zonder aan mezelf te twijfelen. Er heerste ineens zo’n ongelooflijke rust in mijn hoofd […] Ik hoop maar dat het me niet aangerekend wordt dat ik in de weken erna het allerliefst teruggegaan was om die elektroden weer vast te maken.’

Ik vond het een opvallend verhaal om een aantal redenen. Het blijkt uit deze beschrijving dat de state of mind bepalend was voor de prestatie. Wat nog meer opvalt is het feit dat de journaliste en de schrijfster van het boek ervan uitgaan dat dit nog niet bestaat en dat er technologie voor nodig is om deze state of mind te verkrijgen. Terwijl er voortdurend sportmensen zijn die deze state of mind beschrijven tijdens topprestaties. Ik zag toevallig net tijdens het schrijven van deze blog een documentaire over de beroemde Formule 1 rijder Ayrton Senna die dit vertelde na de F1 wedstrijd in Monaco in 1988. Er is bovendien ook al wetenschappelijke kennis openbaar over deze heldere state of mind die geoefende meditatie beoefenaren hebben.

Het is dus niet nodig om de hele dag met zo’n helm op en een apparaat op wieltjes achter je aan te slepen om je zo te voelen. En dat zou je er waarschijnlijk ook niet voor over hebben. En je hoeft ook niet te wachten tot we over tientallen jaren implantaten in onze hersen kunnen laten plaatsen waarmee we deze staat van zijn kunt bereiken.

Het goede nieuws is: Deze staat van zijn kunnen we zonder hulpmiddelen bereiken! Als je 10 minuten per dag je mind wilt trainen, krijg je binnen enkele jaren een vrijwel permanente staat van zijn waarin je dezelfde rust, ruimte en tijdsbeleving kunt ervaren als Sally Adee met haar helm. Bedenk je eens hoe effectief je dan bent. En hoe succesvol je dan kunt zijn.