Drie jaar mediteren in een grot

Veel Boeddhistische lama's en yogi's doen één keer in hun leven een retraite van 3 jaar en 3 maanden. Zij trekken zich terug uit het dagelijks leven om zich volledig te wijden aan hun beoefening. Zij zoeken daarvoor een grot of afgelegen hut, zodat ze niet worden gestoord. Een helper voorziet ze van de nodige voorraad.

Hoe heerlijk (en spannend?) dit misschien ook lijkt, het is moeilijk te realiseren voor ondernemers en directeuren in onze Westerse samenleving.

Gelukkig is dit niet nodig! De meditatie die ik leerde van Zijne Eminentie de 7e Dzogchen Rinpoche is heel geschikt voor de Westerse levensstijl. Sterker nog; de dagelijkse bezigheden, emoties en gedachten vormen de brandstof voor de meditatie.

In de korte retraite die ik vorige week gaf in de Franse Alpen heb ik de deelnemers deze meditatie geleerd. En ik liet ze er meteen mee oefenen. Een flinke wandeling stijl omhoog naar 1500 meter. Ik wist dat ze zichzelf zouden tegenkomen. En dat ze mij misschien wel zouden vervloeken. Maar ik vertelde ze dat ze dat gewoon als voedsel voor de meditatie konden beschouwen.

Zelf kon ik niet naar boven lopen vanwege mijn spierziekte. Maar met een 4x4 kan je over een smal pad naar boven. Na een geconcentreerde rit, waarin ik gelukkig geen tegenligger tegenkwam, installeerde ik mij aan een tafeltje van een bergrestaurantje. Het uitzicht daar is onovertroffen. Cessna's landen er op een kleine grasstrook naast het restaurantje voor de lunch.

Na een tijd kwamen mijn deelnemers boven in het restaurant aan. Ze waren fris en vrolijk. Alsof ze nauwelijks een inspanning hadden gepleegd. Ze waren volkomen verbaasd dat de klim hen zo makkelijk was afgegaan. De ene deelnemer zag alleen wel op tegen de zware spierpijn die hem doorgaans twee dagen na zulke inspanningen ten deel valt. Ik bood ze een heerlijke Franse boerenlunch aan. Na de lunch liet ik ze instappen om met de auto weer af te dalen. Maar zij wilden liever teruglopen.

Twee dagen later was van spierpijn geen sprake. De beklimming als meditatie bleek een levensveranderende ervaring te zijn geweest. De deelnemers weten nu hoe ze elke dag kunnen ervaren als een meditatie. Best handig als je vanwege gezin en werk niet 3 jaar in een grot kunt gaan zitten.

Het gaat er niet om dat je Zen bent als je je helemaal afzonderd. Het gaat erom dat je Zen bent terwijl je in actie bent. In je dagelijks leven, terwijl er van alles op je afkomt. Dat is de waarde van Dzogchen Boeddhisme voor mij.